به گزارش تیتربرتر؛ سال گذشته ، محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی از امضا تفاهمنامه راه و شهرسازی با وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی برای مسکن کارگران و مسکن بازنشستگان تامین اجتماعی خبر داد و گفت که در حال مذاکره با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این خصوص هستند تا بتوانند زمین را در اختیار آنها قرار دهند تا جامعه کارگری و بازنشستگان نیز بتوانند تحت پوشش این طرح و تامین مسکن قرار بگیرند.
خانه‌دار شدن کارگران منوط به افزایش دستمزد
هر چند پیشنهادات مطرح شده همه می‌توانند خوب تلقی شوند و نهایتا به خانه‌دار شدن کارگران بینجامند، اما شیوه اجرای آن بسیار مهم است و اگر می‌خواهیم چنین طرح‌هایی عملی شوند باید دقیقا مشخص کنیم که از چه منابعی برای آن استفاده می‌کنیم. پیش از این تاکید زیادی روی اتمام مساکن مهر نیمه کاره شده بود همچنین درباره خانه‌دار کردن کارگران با پرداخت وام نیز اظهاراتی مطرح شده بود اما مشارکت کارفرمایان در خانه‌دار کردن کارگران تقریبا طرح جدیدی است.
هادی ابوی (دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران) با بیان اینکه پیشنهادات و طرح‌هایی که مطرح می‌شوند همه روی کاغذ خوب هستند می‌گوید: مهم این است که این طرح‌ها چگونه اجرا می‌شوند.
او ادامه می‌دهد: باید این سوال را پرسید که چرا بسیاری از کارگران به ویژه در یک دهه اخیر توانایی خرید خانه را ندارند؟ جواب این سوال ساده و مشخص است. کارگران آنقدر مزد نمی‌گیرند که بتوانند پس‌انداز کنند و خانه بخرند.
دبیرکل کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران با بیان اینکه اصل بر این است که هزینه خانه‌دار شدن افراد را آنقدر پایین بیاوریم که آنها بتوانند خانه بخرند، می‌گوید: اگر نمی‌شود دستمزد کارگران را به قدری افزایش داد که آنها بتوانند پس‌انداز کنند یا مثلا قسط وام مسکن را بپردازند، پس باید زمین ارزان و تسهیلات کم بهره به آنها داد.
او تصریح می‌کند: مشخصا پیشنهاد ما این است که زمین‌های بسیار ارزان قیمت دولتی در اختیار تعاونی‌های مسکن کارگری قرار گیرد تا این تعاونی‌ها این زمین‌ها را به کارگران اختصاص دهند و در مرحله بعد تسهیلات ارزان قیمت برای ساخت و تکمیل خانه‌ها در نظر گرفته شود.
ابوی درباره مشارکت کارفرمایان در ساخت مسکن کارگران می‌گوید: کارفرمایان اگر پولی داشته باشند که دستمزد کارگران را اضافه می‌کنند. آنها هم مشکلات خودشان را دارند، بنابراین باید راهکار خانه‌دار کردن کارگران را تعاونی‌های مسکن دانست.
او همچنین به اتمام مساکن مهر نیمه تمام اشاره و عنوان می‌کند: این هم راهکار مناسبی است، اما باید به این اصل هم توجه داشت که چه اتفاقی افتاده که از طریق مسکن مهر برخی کارگران نتوانستند صاحب خانه شوند. آنها پس‌انداز خود را صرف مسکن کردند، اما برخی پیمانکاران کار را تمام نکردند. در مواردی هم شاهد این بوده‌ایم که چون کارگران نتوانسته‌اند اقساط خود را بپردازند پروژه متوقف شده است.
پیشنهاد کردیم به هر میزان که جامعه کارفرمایی منابعی را برای خانه‌دار شدن کارگران در نظر بگیرند یا مانده حساب خود را به بانک توسعه تعاون منتقل کنند، به همان میزان مشارکت کرده و از طریق بانک توسعه تعاون، آورده اختصاص دهیم و این منابع را در جهت ساخت و تکمیل مسکن ترکیب کنیم ولی در آن جلسه مقرر شد طرح ابتدا با نمایندگان کارگری و کارفرمایی نهایی و سپس خروجی آن در جلسه آذرماه شورای عالی کار ارائه شود
ابوی تاکید می‌کند: خانه‌دار شدن کارگران تابعی از وضعیت معیشت و میزان دستمزد آنهاست. اگر مشکلات دستمزدی و معیشتی کارگران حل شود آنها می‌توانند پس‌انداز کنند و خانه‌دار شوند، در غیر این صورت باید زمین بسیار ارزان و تسهیلات کم بهره به آنها داد.
بیشتربخوانید: نتایج پالایش مرحله دوم ثبت نام مسکن ملی چه زمانی اعلام می شود؟
کارگران در رویای خانه‌ای از آنِ خود
نه تنها برای کارگران که تقریبا برای اکثر ایرانیان مسکن موضوع مهمی است. افزایش چشمگیر قیمت مسکن در سال‌های اخیر باعث شده که خیلی‌ها مسکن را کالای لوکسی بدانند که حتی اقشار متوسط هم به آسانی نمی‌توانند به آن دست پیدا کنند. وقتی برای متوسط‌ها خانه‌دار شدن رویای دور از دسترسی است، برای کارگران مشکلات دوچندان است. آنها حتی در زمینه رهن و اجاره یک واحد مسکونی در شهر‌های بزرگ نیز دچار مشکل هستند. در تهران برای رهن یک خانه با شرایط متوسط و در مناطق مرکزی شهر حداقل ۱۰۰ میلیون تومان پول نیاز است. بسیاری از صاحب‌خانه‌ها رهن نمی‌گیرند و اجاره می‌خواهند. اگر در نظر بگیریم برای رهن یک خانه ۱۰۰ میلیون تومان پول نیاز باشد در صورت تبدیل آن یک فرد باید ماهانه سه میلیون تومان اجاره دهد. این در حالی است که حداقل حقوق یک کارگر حدود دو میلیون تومان است. به راستی این کارگر اجاره‌نشین چگونه باید پس‌انداز کند تا صاحب خانه شود؟ این موقعیت باعث شده که مسئولان و فعالان کارگری بر ارائه تسهیلاتی برای خانه‌دار شدن کارگران تاکید کنند. به نظر می‌رسد بهترین طرحی که می‌توان در این زمینه ارائه داد فعال کردن تعاونی‌های مسکن و حمایت ویژه دولتی است. بخش مهمی از بار قیمتی مسکن را قیمت بالای زمین بر دوش می‌کشد. اگر زمین ارزان برای ساخت مسکن تهیه شده و در اختیار کارگران قرار گیرد، می‌توان امیدوار بود بخش مهمی از مشکلات آنها در این زمینه رفع شود.
طرح مسکن ارزان قیمت برای کارگران کی اجرایی می شود؟
«محمد کبیری»دریاره اقدامات معاونت تعاون وزارت کار برای مسکن کارگری گفت: در بحث طرح مسکن کارگری، معاونت روابط کار و فرهنگی وزارت کار این موضوع را دنبال می‌کرد، اما معاونت تعاون وزارت کار نیز تعاونی‌های مسکن کارگری را بررسی و مشکلات را احصا کرد.
وی اطهارداشت: در حال حاضر با کمک بانک توسعه تعاون طرحی را برای تامین مالی پروژه‌های تعاونی کارگری آماده کردیم و درخواستی هم به بانک مرکزی برای تامین خط اعتباری ارائه کردیم که در گام نخست مخالفت شد.
معاون تعاون وزارت کار گفت: در جلسه شورای عالی مسکن که با ریاست معاون اول رییس جمهوری برگزار شد، طرح خود را که با بانک توسعه تعاون، تامین مالی پروژه‌های مسکن برای کارگران را شروع کردیم، تقدیم می‌کنیم.
وی بیان کرد: برای اینکه کار به تعویق نیافتد زمین‌هایی را با همکاری شرکت شهرک‌های صنعتی و وزارت صنعت در سه نقطه در حاشیه شهرک‌های صنعتی برای ساخت مسکن به صورت آزمایشی انتخاب کردیم.
کبیری افزود: به وزارت مسکن پیشنهاد کردیم که این زمین‌ها توسعه یابد و تعدادی از زمین‌ها نیز از سوی وزارت کار امروز معرفی می‌شود و اگر شورای عالی مسکن امروز موافقت کند با کمک بانک توسعه تعاون آماده ایجاد خانه‌های ارزان قیمت برای کارگران خواهیم بود.
وی اظهارداشت: برای اجرای این طرح بانک توسعه تعاون از منابع داخلی خود مبلغ ۱۵۰ میلیارد تومان اختصاص داده است اما آنچه ما نیاز داریم نزدیک به ۲ هزار میلیارد تومان خط اعتباری است.
معاون تعاون وزارت کار، طرح تامین مسکن کار را تشریح کرد و کفت: طرح به این صورت است که مثلثی بین تعاونی مسکن، بانک و پیمانکار شکل می گیرد. طرف پیمانکار، بانک است تا بتواند تامین مالی منظم انجام دهد و تعاونی، مدیریت مالی اعضا را برعهده خواهد داشت و اعضا سهم خود را به بانک می‌دهند و بانک نیز به پیمانکار می‌دهد در صورتی که اعضا تاخیری داشته باشند متضمن پرداخت اعتبار خواهد بود تا مشکلاتی که به دلیل عدم پرداخت برخی از اعضا پیش می‌آید وجود نداشته باشد و پروژه در زمان کوتاه و با قیمت ارزان‌تر در اختیار اعضا قرار گیرد و چنانچه تاخیری در پرداخت‌ها باشد طبق قرارداد منعقد شده، بانک با اعضا روبه‌رو خواهد بود.
وی تاکید کرد: برای اجرای این طرح نیازمند مصوبه‌ای برای تامین اعتبار ۲ هزار میلیارد تومان هستیم که امیدواریم در شورای عالی مسکن این اتفاق بیافتد.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
