به گزارش تیتربرتر؛ «محمدرضا پورابراهیمی» از عملیاتی شدن طرح پیش‌فروش متری مسکن در بورس کالای ایران استقبال کرد و گفت: در شرایطی که امروز همه اقشار جامعه توانایی خرید مسکن را ندارند و نوسان شدید قیمت در این حوزه، بازاری آشفته را ایجاد کرده است، بورس کالا به عنوان مکانیزمی در راستای پیشبرد اهداف اقتصادی طرح پیش فروش متری مسکن را ارائه کرده است که با توجه به آن می‌توان چشم‌انداز روشنی را در بازار مسکن پیش‌بینی کرد.
عرضه متری مسکن چیست؟
«علیرضا ناصرپور» معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران نیز در خصوص نحوه اجرایی شدن طرح پیش‌فروش متری مسکن از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد می‌گوید: در این طرح شرکت سازنده و انبوه‌ساز یا هر مجموعه‌ای که در حال ساخت مسکن است می‌تواند با هدف تامین مالی و حتی فروش ملک اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد کند که این اوراق قابل تحویل در سررسید است یعنی فرد می‌تواند در سررسید به ازای متراژهای معینی که تعیین شده، اوراق را تامین کرده و اقدام به تحویل گرفتن واحد مسکونی کند؛ مثلا اگر قرار است ۸۵ متر تحویل بگیرد باید بتواند به آن تعداد اوراق تامین کند و یا اینکه اوراق را در سررسید با سود مشخصی که در نظر گرفته شده است تسویه نقدی کند.
ناصرپور اضافه کرد: علاوه بر این می‌توان با قرار دادن اوراق اختیار خرید و فروش تبعی روی اوراق، ریسک ناشر و همچنین ریسک خریدار را مدیریت کرد لذا تمامی اقداماتی که روی اوراق سلف موازی استاندارد قابل پیاه سازی است، روی این اوراق هم قابلیت اجرایی دارد.
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا به مزایای اجرایی شدن این طرح در قالب اوراق سلف موازی استاندارد اشاره کرد و گفت: اگر برای این طرح، اوراق سلف موازی بدون اختیار خرید تبعی تعریف شود، پوشش ریسک را در اختیار خریدار اوراق قرار می‌دهد به طوری که اگر خریدار نمی‌تواند کل واحد را یکجا خریداری کند، می‌تواند متراژ مورد نظر خود را بخرد و مابقی را به مرور خریداری کند و اگر هم نتوانست به آن تعداد تامین کند می‌تواند در سررسید اوراق را در بازار به قیمت روز به فروش برساند و پولش را تحویل بگیرد که اگر در این مدت افزایش قیمتی در ملک صورت گرفته باشد، روی این اوراق خودش را منعکس خواهد کرد.
وی همچنین در خصوص استانداردسازی متراژها توضیح داد و گفت: این طرح در پروژه‌های انبوه‌سازی اجرایی شده و استانداردسازی آن به این صورت است که معمولا یک متراژ پایه داخل یک ساختمان در نظر گرفته شده و قیمت اوراق سلفی که منتشر می‌شود بر مبنای واحد پایه خواهد بود و در سررسید اگر کسی بخواهد واحد دیگری را تعیین کند، صرف و کسر متراژ واحدهای دیگر بر مبنای واحد پایه تعیین می‌شود که این موضوع قبل از انتشار نیز در امیدنامه ذکر می‌شود.
به گفته ناصرپور یکی از اهداف اجرایی شدن این طرح این است که در شرایط تورمی بتواند به خانه‌دار شدن مردم و خریداران مسکن کمک کند، ضمن اینکه برای سازندگان انبوه مسکن نیز روش مناسب تامین مالی به شمار می‌رود.
منافع طرح متری مسکن
به گفته پروانه اصلانی، ابزارهای مالی بازار سرمایه در ارتباط با حوزه مسکن، شامل اوراق سلف موازی استاندارد جهت پیش فروش متری ساختمان، بازار تهاتری مصالح و ملک، انتشار اوراق خرید دین بر پایه معاملات نسیه مصالح ساختمانی، صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شاخص شهر تهران قابل معامله در بورس، قراردادهای آتی بر پایه صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شهر تهران، قراردادهای آتی بر پایه سبد شاخص مصالح ساختمانی معاملات فیزیکی مسکن (عرضه زمین و املاک دولت و بخش خصوصی در بورس کالا) است.
پروانه اصلانی از تشکیل کارگروه کارشناسی برای عملیاتی کردن ابزارهای بازار بورس و پیشنهاد قوانین و مقررات لازم خبر داد و اظهار کرد: ابزارهای مالی بازار سرمایه در ارتباط با حوزه مسکن، شامل اوراق سلف موازی استاندارد جهت پیش فروش متری ساختمان، بازار تهاتری مصالح و ملک، انتشار اوراق خرید دین بر پایه معاملات نسیه مصالح ساختمانی، صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شاخص شهر تهران قابل معامله در بورس، قراردادهای آتی بر پایه صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شهر تهران، قراردادهای آتی بر پایه سبد شاخص مصالح ساختمانی معاملات فیزیکی مسکن (عرضه زمین و املاک دولت و بخش خصوصی در بورس کالا) است.
وی تصریح کرد: انتشار اوراق سلف موازی استاندارد مسکن جهت پیش فروش متری ساختمان و اوراق خرید دین مصالح ساختمانی برای تامین مالی ساخت پروژه ها در اولویت اجرا قرار دارند که در آینده نزدیک در بخش مسکن مورد بهره برداری قرار می گیرند.
وی بیان کرد: با راه اندازی اوراق سلف موازی استاندارد، افراد این امکان را دارند که با خرید هر ورق سهام، مالک بخشی از واحد ساختمانی در پروژه مشخصی شوند و در پایان دوره ساخت، چنانچه فرد به تعداد کافی اوراق در اختیار داشته باشد، واحد مسکونی را بر اساس قیمت مشخص شده در قرارداد اولیه، در اختیار بگیرد و یا با فروش اوراق در بازار بورس و استفاده از افزایش قیمت اوراق سود دریافت کند.
وی یادآور شد: این اوراق هم اکنون به عنوان اوراق خرید و فروش تبعی در بورس کالا استفاده می‌شود، ولی تجربه استفاده از آن در بخش مسکن وجود ندارد. اما با توجه به اینکه بررسی‌های نهایی در خصوص استفاده از اوراق مذکور در بخش مسکن به اتمام رسیده است، به زودی اجرایی می شود.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن با بیان اینکه «از انتشار اوراق خرید دین کالایی نیز می توان برای تأمین مصالح ساختمانی و امکان خرید نسیه مصالح ساختمانی استفاده کرد»، افزود: مقررات اجرایی شدن این اوراق توسط بورس کالا هم اکنون برای تصویب به سازمان بورس ارجاع شده و امیدواریم با تصویب آن این ظرفیت نیز به عنوان یکی از ابزارهای تأمین منابع مصالح ساختمانی، کمک شایانی به تولید مسکن خواهد کرد.
اصلانی گفت: وزارت راه و شهرسازی و سایر دستگاه‌ها و نهادهای ذی ربط مصمم به راه اندازی ابزارهای ذکر شده در بخش مسکن هستند تا چالش اصلی تأمین منابع مالی در این بخش رفع شود و تأمین مالی صرفاً متکی به تسهیلات بانکی نباشد. امیدواریم که این مهم با همکاری و هماهنگی بین این دستگاه‌ها به زودی عملیاتی شود.
طرح پیش فروش متری مسکن از چه زمانی آغاز می شود؟
«محمدرضا پورابراهیمی» گفت: طرح پیش‌فروش متری مسکن اقدامی است که در تمام دنیا شبیه به آن اجرایی شده و یکی از شیوه‌های سودمند در راستای ایجاد تعادل منطقی در حوزه مسکن است.
وی افزود: یکی از بهترین اقداماتی که می‌تواند از سوی بورس کالا به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه اجرایی شود، طرح پیش‌فروش متری مسکن با همکاری وزارت راه و شهرسازی است که با اجرای این طرح، منابع اندک به بخش تولید و ساخت و ساز مسکن هدایت خواهد شد و از طرف دیگر می‌توانیم سرمایه‌گذاران را برای اجرای عملیات اقتصادی در حوزه مسکن تشویق کنیم.
پورابراهیمی اظهار داشت: اوراق عرضه واگذاری متری مسکن فرصتی است که به خریداران اجازه سرمایه‌گذاری می‌دهد و در کنار آن اگر انتفاعی هم وجود دارد فرد می‌تواند نسبت به سهم سرمایه‌گذاری ازآن بهره‌مند شود.
به گفته نماینده مردم در مجلس یازدهم، کلیت این طرح قابل قبول است و ابزارهای مورد نیاز آن هم در بورس کالا وجود دارد و برای آغاز آن، فقط کافی است که وزارت راه و شهرسازی آن را براساس مکانیسم بورس کالا عملیاتی کند.
پورابراهیمی با تاکید بر اینکه این طرح فرصتی برای خانه‌دار شدن جوانان است، گفت: سرمایه‌گذاران با توجه به میزان سرمایه خود می‌توانند پس از انتشار اوراق سلف موازی مسکن در بورس کالا به اندازه سرمایه خود چند متر مسکن خریداری کنند و در موعد سررسید نیز امکان تحویل مسکن براساس متراژهای مشخص شده یا تسویه نقدی وجود خواهد داشت که این روش در شرایط آشفته بازار مسکن، حمایتی از قشر جوان و خانه‌دار شدن آن‌ها خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: جزییات طرح پیش فروش متری مسکن در بورس
تدوین آیین‌نامه طرح فروش متری مسکن
به تازگی نیز «محمود محمودزاده» معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در خصوص اجرای این طرح اعلام کرده است که آیین‌نامه طرح فروش متری مسکن در بورس کالا در حال تدوین بوده و کلیات آن در شورای عالی مسکن طرح موضوع شده است.
محمودزاده حتی عنوان کرده است که اگر این طرح به قانون جدید نیاز داشته باشد، برای صرفه‌جویی در زمان به دنبال آن هستیم که پیش‌نویس معاملات متری مسکن را به دولت ارائه کنیم تا از طریق مصوبه سران سه قوا این طرح زودتر به نتیجه برسد.
همچنین پروانه اصلانی مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی از عملیاتی شدن ابزار پیش‌فروش متری مسکن و فروش نسیه مصالح ساختمانی در بورس کالا در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهد.
به گفته اصلانی، ابزارهای مالی بازار سرمایه در ارتباط با حوزه مسکن، شامل اوراق سلف موازی استاندارد جهت پیش‌فروش متری ساختمان، بازار تهاتری مصالح و ملک ، انتشار اوراق خرید دین بر پایه معاملات نسیه مصالح ساختمانی، صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شاخص شهر تهران قابل معامله در بورس، قراردادهای آتی بر پایه صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات شهر تهران، قراردادهای آتی بر پایه سبد شاخص مصالح ساختمانی معاملات فیزیکی مسکن (عرضه زمین و املاک دولت و بخش خصوصی در بورس کالا) است.
وی تصریح کرده است که انتشار اوراق سلف موازی استاندارد مسکن جهت پیش‌فروش متری ساختمان و اوراق خرید دین مصالح ساختمانی برای تامین مالی ساخت پروژه‌ها در اولویت اجرا قرار دارند که در آینده نزدیک در بخش مسکن مورد بهره برداری قرار می‌گیرند.
در پایان نیز «حسن محتشم» هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران با اعلام آنکه در سال‌های ۷۸ – ۱۳۷۷ هم موضوع فروش متری مسکن مطرح و بحث تضمین حداقل سود برای این طرح به میان آمد می‌گوید: اکنون با حمایت دولت، بازار سرمایه رونق قابل توجهی پیدا کرده و بخش عمده‌ای از سرمایه‌های کشور به سمت این بازار هدایت شده است، بنابراین بستر مناسبی برای ورود دوباره مسکن به بورس فراهم شده و بورس کالا هم با شناخت کامل از وضعیت موجود در بازار سرمایه، پیشنهاد عرضه متری مسکن را ارایه داده است.
محتشم تاکید کرد: برای اجرای این طرح مهمترین اصل، نظارت دقیق است. دراین صورت سرمایه‌هایی که از محل اجرای این طرح جمع آوری می‌شود به سمت تولید مسکن سوق پیدا کرده و باعث افزایش عرضه خواهد شد که در این‌صورت عملکرد طرح بسیار مثبت و کارآمد خواهد بود و نتایج پرباری به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه با اجرای این طرح شرکت‌های بسیاری در بخش ساختمان قادر خواهند بود از مزایای این طرح استفاده کنند. گفت: در سال‌های گذشته برای اجرای پروژه‌های ساختمانی و حمایت از سازندگان و سرمایه‌گذاران صندوقی ایجاد شده بود که متاسفانه به سرانجام نرسید اما امیدواریم که این طرح در بورس کالا که توامان به تامین مالی پروژه‌ها و خانه‌دار شدن مردم کمک می‌کند، با جدیت دنبال شود.
محتشم در پایان گفت: با اجرای این طرح و در سایه نظارت دقیق، زمینه ورود شرکت‌های فعال در بخش ساخت و ساز به بازار سرمایه و بهره مندی از بازارهای متنوع این بازار فراهم می‌شود. این طرح منجر به افزایش سرمایه‌گذاری و تولید مسکن شده و در نهایت به کاهش قیمت تمام شده مسکن خواهید انجامید.
بیشتربخوانید: جزییاتی از افزایش قیمت واحدهای مسکن ملی
با اجرای طرح پیش فروش متری مسکن مشکل مسکن حل می شود؟
حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران، گفت: در پی مذاکراتی که با وزارت راه و شهرسازی انجام شده، طرح‌هایی همچون فروش املاک و مستغلات، بازار تهاتری مصالح و املاک، طرح فروش متری مسکن و همچنین راه اندازی صندوق‌های املاک و مستغلات در بازار سرمایه در حال پیگری است که هم اکنون امکان اجرای طرح پیش فروش متری مسکن در قالب انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالای ایران مهیاست.
مدیرعامل بورس کالای ایران افزود: ابزار مالی سلف موازی استاندارد از سال ۱۳۹۳ در بورس کالای ایران راه اندازی شد و طی ۶ سال گذشته تأمین مالی شرکت‌های مختلفی در حوزه‌های صنعتی، معدنی، پتروشیمی و کشاورزی با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد انجام شده است؛ از این رو تجربه مناسبی برای بهره گیری از این بازار در حوزه مسکن وجود دارد.
وی ادامه داد: در بازار مسکن تلاش بر این است تا به ابزاری در بورس کالا برسیم که پس‌انداز مردم را افزایش دهد، برای مثال فردی که می‌خواهد در بخش مسکن سرمایه‌گذاری کند، می‌تواند به طور مستقیم با ورود به معاملات متری مسکن در بورس کالا، هر چند اندک در ملک سرمایه‌گذاری کند.
سلطانی نژاد در این باره توضیح داد: ممکن است برخی افراد سرمایه کافی برای خرید یک واحد آپارتمان را نداشته باشند، اما با آغاز معاملات متری مسکن می‌توانند متراژی از یک ملک را خریداری کنند تا سرمایه آن‌ها متناسب با قیمت مسکن، ارزش یابد؛ به این ترتیب افراد می‌توانند حتی با سرمایه‌های خرد هم در بازار مسکن سرمایه گذاری کنند.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: برای این طرح حضور انبوه سازان مسکن به عنوان عرضه کننده این اوراق نیاز است تا همواره آن‌ها در ازای میزان خرید متقاضیان، متراژ مشخصی از طرح مشخص شده را به مردم و خریداران عرضه کنند.
وی گفت: به عبارت بهتر در این طرح انبوه سازان با هدف تامین مالی و فروش ملک اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد می‌کنند که این اوراق قابل تحویل در سررسید است و خریداران می‌تواند در سررسید به ازای متراژهای معینی که تعیین شده، اوراق را تامین کرده و اقدام به تحویل گرفتن واحد مسکونی کند و یا اینکه اوراق را در سررسید تسویه نقدی کنند.
سلطانی نژاد در پایان عنوان کرد: تبدیل کردن دارایی‌ها و کالا‌ها به اوراق بهادار از جمله اقداماتی است که امکان سرمایه گذاری آسان آحاد جامعه بر دارایی‌های مختلف را فراهم و بازاری شفاف همراه با کشف روزانه قیمت‌ها را ایجاد می‌کند؛ در حوزه مسکن نیز طرح فروش متری در بورس کالا به خانه دار شدن مردم و حفظ ارزش سرمایه آن‌ها همسو با نوسانات قیمت مسکن کمک خواهد کرد.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
