به گزارش تیتربرتر؛ در بازار خرید و فروش خودرو همچنان معاملات قفل بوده و همه به نوعی منتظر تعیین تکلیف قیمت ها هستند. البته با روند صعودی قیمت ها در بازار سکه و ارز هیچ کس حاضر به خرید خودرو آنهم با قیمت های نجومی نیست . علاوه بر این قرار بود خودروسازان با ارائه طرح های مختلف فروش بازار را به سمت آرامش هدایت کرده و مدیریت تقاضا را انجام دهند اما متأسفانه فعلا یک طرح فروش فوری محصولات ایران‌خودرو و یک طرح پیش فروش تعدادی از محصولات سایپا اجرایی شده است.
بنابر نوشته تسنیم؛ قیمت انواع خودروها به صورت سلیقه‌ای در آگهی‌ها و توسط دلالان اعلام می شود به نحوی که اختلاف قیمت ها برای محصولات وارداتی از یک آگهی به آگهی دیگر 300 تا 400 میلیون تومان متفاوت است. در محصولات داخلی هم اختلاف قیمت ها در آگهی ها از 10 تا 20 میلیون تومان است. در این شرایط مصرف کننده در بازار سرگردان بوده و نمی داند کدام قیمت منطقی و کدام قیمت صوری است.
جالب اینجاست قرار بود نظارت کافی در بازار خرید و فروش خودرو انجام شده و فضا برای دلال بازی ها نا امن شود اما متأسفانه خواب واحد نظارتی در اکثر بازارها از جمله خودرو عاملی شده تا معاملات متوقف شده و این حقوق مصرف کنندگان است که مورد تضییع قرار می‌گیرد.
مشاهدات بازار خرید و فروش خودرو نشان میدهد قیمت ها در انواع خودروها غیر منطقی بوده و همین امر باعث شده تا عملاً نه کسی حاضر به خرید خودرو باشد و نه کسی بخواهد خودروی خود را بفروشد.
رشد ۲۳درصدی تیراژ خودرو
تولید خودرو در شرایطی رشد ۲۳درصدی را در ۶ ماهه اول سال‌جاری تجربه می‌کند که بازار خودرو همچنان با آشفتگی روبه‌روست. آنچه مشخص است به‌دلیل تقاضای بالا، تولید کنونی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز بازار باشد.
طبق گفته بسیاری از دست‌اندرکاران خودرو تقاضای واقعی بازار حدودا ۵/ ۱ میلیون دستگاه خودرو در سال است، حال آنکه ظرفیت تولیدی در کشور به‌طور سالانه بیش از ۲ میلیون دستگاه تخمین زده می‌شود. در این بین هر چند تولید خودرو در شرایط کنونی با ظرفیت تعریف شده، به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران فاصله معنا داری پیدا کرده، اما همین ۵۰۰ هزار خودرویی هم که در نیمه اول سال جاری تولید شده نتوانسته پاسخگوی نیاز حداقل متقاضیان خودرو در بازار باشد.
بخش اعظم عدم تعادل در عرضه و تقاضا به غیرواقعی بودن قیمت خودرو در کارخانه بازمی گردد.در شرایطی که هزینه‌های تولید با توجه به رشد سرسام‌آور ارز و همچنین تورم عمومی روند صعودی به خود گرفته، قیمت خودرو با توجه به قیمت‌گذاری دستوری با ملاحظات دولتی تعیین می‌شود که این امر منجر به زیان تولید در شرکت‌های خودروساز شده است. اما قیمت‌گذاری دستوری روال عرضه و تقاضای خودرو در کشور را نیز از تعادل خارج کرده است.
چرا رشد تولید بازار خودرو را آرام نکرد؟
در بسیاری از شرکت‌های خودروساز جهانی، برای سوددهی یک محصول، تیراژ آن را افزایش می‌دهند تا از هزینه‌های آن خودرو کم و فروش بیشتری انجام شود حال آنکه در خودروسازی‌های کشورمان هرچه تولید وتیراژ افزایشی می‌شود، ضرر و زیان خودروسازان هم به همان اندازه رشد می‌کند.
بنابراین به‌نظر می‌رسد که رشد تیراژی که سه‌شنبه گذشته وزیر جدید صمت در مجلس بر آن تاکید داشت با توجه به تقاضای بالای بازار و زیان‌دهی خودروسازان، تنها مسیر نجات صنعت خودرو کشور نباشد. در این زمینه سه‌شنبه شب گذشته روح اله ایزدخواه رئیس کارگروه خودرو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در یک برنامه تلویزیونی به این موضوع پرداخت.
ایزدخواه که برای ارائه توضیحات بیشتر در مورد طرح تحول بازار و صنعت خودرو، میهمان برنامه «پایش» بود به این نکته اشاره کرد که مساله خودرو تنها در تولید نیست چرا که ظرفیت تولید مناسب است و تقاضای موثر و واقعی مردم نیز در همین حدود است.
وی ادامه داد که مساله اصلی در بخش توزیع و فروش است؛ خودرو در حال حاضر تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است و تقاضای سرمایه‌ای برای آن ایجاد شده و همین موضوع عرضه و تقاضا را به هم زده است.وی در تبیین اینکه چرا خودرو تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است تاکید کرده که نقدینگی کشور را نمی‌توانیم به سمت تولید سوق دهیم و این نقدینگی به سمت بازارهایی همچون خودرو، مسکن و سکه هجوم می‌آورد، این بیماری مزمنی است که سال‌ها کشور به آن درگیر است.
مطالب مرتبط:
خودرو یک کالای سرمایه‌ای شده است و عده‌ای برای کسب سود خودرو صفر را خریده و در بازار آزاد می‌فروشند. مسکن نیز به همین مشکل دچار شده است و شاهد التهابات چند ساله اخیر آن هستیم اما طرح تحول صنعت و بازار خودرو که نمایندگان کمیسیون صنایع و معادن پیگیر آن هستند، ظاهرا قادر به حل این مشکل است در این زمینه ایزدخواه با اشاره به اینکه ما در گام اول به‌دنبال کنترل سوداگری در سمت عرضه و تقاضا هستیم عنوان کرده که در طرح ساماندهی به نحوی عرضه و تقاضا را مدیریت می‌کنیم که نه عرضه کننده خودرو، نه مصرف‌کننده و نه دلالان نتوانند از خودرو به‌عنوان کالای سرمایه‌ای بهره ببرند. این فلسفه اصلی شکل‌گیری این طرح است. بهترین و آماده‌ترین روش نیز عرضه خودرو در بورس کالا است.
وی اما در رابطه با امکان افزایش قیمت‌ها در بورس کالا اظهار کرد: یک تصور اشتباه در رابطه با بورس است که قیمت‌ها را بالا می‌برد؛ چه در بورس کالا و چه در بورس اوراق، اوج گیری قیمت‌ها توجیه اقتصادی دارد و اگر غیر از این باشد، مثل وضعیت حال حاضر بورس اوراق بهادار قیمت‌ها پایین می‌آید. وی تاکید کرد که اگر سازوکار درست باشد، به‌راحتی می‌توان بازار خودرو را نیز مدیریت و تقاضا را واقعی کرد.
پیشی گرفتن قیمت خودرو از ارز و سکه
با تداوم رکوردشکنی در بازارهای ارز و سکه، خودرو نیز به جاه‌طلبی‌هایش ادامه داد تا قیمت‌های شگفت‌انگیزتری در آن به ثبت برسد. هرچند گفته می‌شود صعود قیمت خودروهای داخلی در پی سرکشی‌های ارز و سکه رخ داده، اما گزاف نیست اگر بگوییم «خودرو» روی هر دو بازار را هم سفید کرده است.
اخبار رسیده از بازار حکایت از قیمت‌های حیرت‌انگیزی دارند، از جمله پراید ۱۳۵ میلیونی که هرچه هم انکار و گفته شود کسی با این قیمت آن را نمی‌خرد، در اصل ماجرا (پراید ۱۳۵ میلیونی) توفیری ایجاد نخواهد کرد. قیمت‌هایی که این روزها در بازار خودرو پیشنهاد می‌شود، محصول نابسامانی اوضاع اقتصادی کشور است. در اقتصادی که دلار برای فتح قله ۳۰ هزار تومان به آب و آتش می‌زند و سکه در حال دست و پا زدن برای عبور از مرز ۱۴ میلیون تومان است، پراید ۱۳۵ میلیونی نیز دیگر یک کابوس وحشتناک نیست، واقعیتی است البته تلخ.
جدا از مساله ارز و سکه، کمبود عرضه نیز در اوج‌گیری قیمت خودروهای داخلی بی‌تاثیر نبوده است. این ماجرا هم از ناحیه افت تولید آب می‌خورد و هم از محل قوانین شماره‌گذاری. به گفته فعالان بازار، چون هیچ خودرویی بدون پلاک تحویل نمی‌شود و پلاک‌گذاری آن توسط خودروسازان نیز دو سه هفته طول می‌کشد، این موضوع بر کمبود عرضه به بازار اثرگذار بوده است. البته در حالت کلی اوضاع تولید نیز چندان مناسب نیست، به ویژه آنکه خودروسازان همچنان با پدیده محصولات ناقص (خودروهایی که به دلیل کمبود قطعات امکان تجاری‌سازی بلافاصله پس از خروج از خط تولید را ندارند)، روبه‌رو هستند.
دنیای اقتصاد نوشت: بنابر اخبار رسیده از بازار، قیمت خودرو با سرعتی بیش از گذشته در مسیر گرانی گاز میدهد، آن هم در شرایطی که گویا تماشاگری (خریداری) ندارد. فعالان بازار می‌گویند با توجه به قیمت‌های نجومی که در بازار پیشنهاد می‌شود، خیلی‌ها اصلا توان خرید حتی ارزان‌ترین خودروها را نیز ندارند. از آن سو برخی نیز منتظرند تا منحنی قیمت نزولی شود و آنگاه اقدام به خرید کنند، زیرا نرخ‌های فعلی را غیرواقعی و حبابی می‌دانند. در بین خودروهای داخلی اما قیمت پراید در مدل ۱۱۱ (هاچ بک) به حول و حوش ۱۳۵ میلیون تومان رسیده است. این قیمت البته سقف پیشنهادها است و برخی نرخ‌های پایین‌تری برای فروش پراید خود ارائه می‌دهند.
پراید در مدل ۱۳۱ نیز قیمتی حدودا ۱۱۵ میلیون تومانی دارد. با این حساب، در حال حاضر کف قیمت خودرو در بازار به ۱۱۵ میلیون تومان میل کرده است، آن هم در حالی که پراید دیگر به تولید نمی‌رسد. اما تیبا نیز که بناست بخشی از جای خالی پراید را پر کند، خود را از مرز ۱۴۰ میلیون هم عبور داده است. از بازار ساینا هم خبر می‌رسد مالکان این خودرو قیمت‌هایی بالای ۱۵۰ میلیون تومان برای فروش آن پیشنهاد می‌دهند. ساینا هم قرار است در کنار تیبا، بازار پراید حذف شده را پوشش دهد.
در بین دیگر خودروهای داخلی اما پژو ۲۰۶ تیپ نیز که تا همین سه هفته پیش تازه از مرز ۲۰۰ میلیون تومان رد شده بود، حالا در حال سلام کردن به ۳۰۰ میلیون تومان است. این پایان جاه‌طلبی‌ها در بازار خودرو نیست، چه آنکه خودروهای دیگر قیمت‌های شگفت انگیزتری را به ثبت رسانده‌اند، از جمله تندر-۹۰ که قیمت ۴۰۰ میلیون تومانی پشت شیشه‌اش خورده است. قیمت ۴۰۰ میلیونی تندر-۹۰ در شرایطی است که گفته می‌شود بیش از چهار هزار دستگاه از این خودرو به دلیل نداشتن استاندارد آلایندگی یورو۵، در پارکینگ خودروسازان خاک می‌خورند و شماره‌گذاری نمی‌شوند. دیگر عضو خانواده ال-۹۰ یعنی ساندرو استپ‌وی نیز در حال حاضر خودرویی ۵۷۰ میلیون تومانی در بازار است، آن هم در شرایطی که با قیمتی زیر ۱۰۰ میلیون تومان تحویل مشتریان شد.
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران میخوانند:
