تیتربرتر؛گودی کمر یکی از بدترین عارضه هایی است که هر فردی در هر شرایطی ممکن است به آن دچار شود و بیشتر در افرادی که کارهای فیزیکی سنگین بدون رعایت استانداردهای ورزشی انجام می دهند رخ می دهد.
چطور گودی کمر را از بین ببریم؟
ستون فقرات توسط تعداد زیادی عضله محافظت می شود. عدم تعادل این عضلات، موجب پدید آمدن ناهنجاری هایی در ستون فقرات می شود...
در حالت طبیعی، انحنای گردن به سمت داخل، انحنای فقرات پشتی به سمت خارج و انحنای ناحیه کمر رو به جلو می باشد.
ستون فقرات توسط تعداد زیادی عضله محافظت می شود. عدم تعادل این عضلات، موجب پدید آمدن ناهنجاری هایی در ستون فقرات می شود. در این میان، نقش عضلات شکمی، بازکننده های مفصل پا به لگن و عضله بزرگ پشت باسن در ایجاد گودی بیش از حد کمر، پر رنگ تر از سایر عضلات است.
افرادی که دارای شکم های افتاده و برآمده می باشند، دارای عارضه گودی کمری هستند.
علل گودی بیش از حد کمر
- - التهاب دیسک کمر
- - قوز بیش از حد
- - چاقی
- - پوکی استخوان
- - ضعف عضلات شکمی
- - زایمان های مکرر
- - در رفتگی دو طرف لگن
- - استفاده از کفش پاشنه بلند
- - جابجایی ستون مهره‌ها به سمت جلو ( مادرزادی یا هر عامل دیگر)
- - ضعف عضلات شکمی و عضلات خلفی ران و بازکننده‌های مفصل ران
- - کوتاهی عضلات ناحیه کمری (بازکننده‌های کمر)
وقتی که می خواهید مدت طولانی بایستید، یک پا را روی زمین و پای دیگر را روی یک پله، چهار پایه و یا هر چیز مشابه قرار دهید.
علائم گودی کمر
علایم گودی کمر تمام بیماران با یکدیگر یکسان نیست، با این وجود، برجستگی بیش از حد باسن مشخصه بالینی اصلی گودی کمر است. در صورت همراه بودن قوس کمر با نقص‌های دیگری چون دیستروفی عضلانی، دیسپلازی پیشرونده مفصل ران (هیپ) یا اختلال‌های عصبی ـ عضلانی علائم متفاوتی بروز می‌یابد. مبتلایان به قوس کمر معمولاً کمر درد و پشت بدن، درد پایین پا و تغییر عادت‌های روده و مثانه را تجربه نمی‌کنند اما در ابتلا به گودی کمرشدید اگر با این علائم رورو شدید باید بی‌درنگ به پزشک مراجعه شود.
علائم گودی کمر به علائم دیگر عارضه‌ها یا بدشکلی‌های ستون فقرات شباهت دارد، به علاوه گاهی بروز این علائم پی‌آمد عفونت و صدمه دیدن است؛ بنابراین مراجعه به پزشک جهت تشخیص صحیح عارضه ضروری است.
مطالب مرتبط:
راه های تشخیص عارضه کمر درد
پزشک برای تشخیص و رفع گودی کمر ابتدا شروع به بررسی کامل سابقه پزشکی از دوره جنینی و هنگام تولد تا زمان حاضر شروع می کند، آگاهی یافتن از ابتلا دیگر اعضاء خانواده به این عارضه، انجام معاینه فیزیکی و ارزیابی آزمایش‌ها تشخیص می‌دهد. آزمایش های تشخیصی عبارتند از:
پرتونگاری (اشعه ایکس): در این آزمایش از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی برای تهیه تصویر از استخوان‌ها، اندام‌ها و بافت‌های داخلی استفاده می‌شود. پزشک به کمک این تصاویر قوس کمر را ارزیابی و اندازه‌گیری می‌کند، پزشک یا رادیولوژیست با استفاده از تصویر کامل ستون فقرات، زاویه‌ی گودی کمر را اندازه‌گیری می‌نماید. و در نهایت برنامه درمانی غالباً بر اساس این اندازه‌گیری‌ها تعیین می‌شود.
اسکن استخوان: اسکن استخوان روش تصویربرداری هسته‌ای برای ارزیابی تغییرات آرتروزی و یا فرسایشی مفاصل، تعیین علت درد یا التهاب استخوان، تشخیص وجود تومور یا بیماری استخوانی است. به علاوه از این آزمایش به منظور تشخیص افتراقی و از میدان حدس خارج کردن عفونت یا شکستگی نیز استفاده می‌شود.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام.آر.آی.): در این شیوه ترکیبی از آهن‌رباهای بزرگ و رایانه برای تهیه تصاویر جامعی از اندام‌ها و ساختارهای درون بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد و به کمک آن می‌توان ابتلا به ناهنجاری‌های مرتبط با نخاع و عصب و گودی کمر را تشخیص داد.
مقطع‌نگاری رایانه‌ای (سی.تی. اسکن): در این روش تصویربرداری تشخیصی، ترکیبی از اشعه ایکس و فن‌آوری رایانه‌ای جهت به دست آوردن تصاویر افقی یا محوری از بدن به کار گرفته می‌شود. این تصاویر جامع را می‌توان از تمام بخش‌های بدن از جمله استخوان، عضله، چربی و اندام‌ها تهیه کرد. جزییات تصاویر حاصل از سی.تی. اسکن از تصاویر اشعه ایکس بیشتر است.
راه های درمان گودی کمردرد
مصرف داروها برای کاهش کمر درد
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب غیرتجویزی یکی از گزینه های برای کاهش درد ناشی از گودی کمر است. این ضد دردها التهاب کمر را کاهش می‌دهند، اما با توجه به اثرات جانبی‌شان نباید برای مدتی طولانی مصرف شوند.
درمان گودی کمر با کمر بند طبی
درمان با بریس غالباً برای گودی کمر یا گوژپشتی رو به افزایش بیمارانی توصیه می‌شود که رشد اسکلت‌شان هنوز کامل نشده است و یا دارای قوس کمر متوسط یا گوژپشتی غیرطبیعی هستند. بریس‌ها انواع گوناگونی دارند که همگی به منظور جلوگیری از قوس کمر افزایش یابنده همگام با رشد بیماران نوجوان طراحی می‌شوند و از زیاد شدن قوس کمر در طول رشد فعال اسکلتی جلوگیری می‌کنند.
بریس‌ها ستون فقرات را صاف نمی‌کنند و نمی‌توانند همواره مانع افزایش قوس شوند. با این حال، استفاده از بریس پیشروی گودی کمر را برای درصد قابل توجهی از نوجوانان در حال رشد متوقف می‌سازد.
درمان گود کمر با ورزش و حرکت‌های اصلاحی
به کمک ترکیبی از حرکت‌ها و تمرین‌های مناسب می‌توان کمر درد ناشی از قوس کمر شدید را تسکین داد. بارزترین عامل مؤثر در افزایش گودی کمر وجود چربی اضافه در اطراف شکم و حالت اندامی نامناسب است. پزشکان و دکترهای فیزیوتراپی حرکات اصلاحی گودی کمر را برای از دست دادن این چربی اضافه تجویز می‌کنند؛ با از بین رفتن چربی مازاد، حالت اندامی، اصلاح و عضله‌های شکمی، تقویت می‌شود.
با گنجاندن نرمش‌های کششی در برنامه ورزش قوس کمر ، مفصل‌های ران کشیده می‌شوند و درد تسکین می‌یابد. اما افراط در انجام این حرکت‌ها خطرناک است؛ حرکت‌های کششی را باید در نوبت‌هایی حداکثر ۳۰ دقیقه‌ای انجام داد. به خاطر داشته باشید که قرار است به کمک این نرمش‌ها درد کاهش یابد نه این که مشکلی به مشکلات قبلی افزوده شود و متحمل درد ناشی از آسیب عضلانی هم بشوید.
درمان گوی کمر با فیزیوتراپی
هدف از درمان گودی کمر با فیزیوتراپی جلوگیری از پیشرفت بیماری و رفع گودی کمر با استفاده از تقویت عضلات شکم، جلو و پشت ران ها می باشد.زمانی که بیمار اطلاعات کافی در مورد کمر و چگونگی کاهش دادن فشار و کشش وارد بر آن به دست بیاورد، و دانسته‌های خود را به کار بندد، درمان گودی کمر موفقیت‌آمیز خواهد بود. فیزیوتراپی علاوه بر آموزش این مسائل، بر نرمش‌های مخصوص کاهش کشیدگی، کشش عضله‌های سفت، تقویت و بهبود سریع‌تر نیز متمرکز می‌شود.
ماساژدرمانی با کاهش درد گردن یا کمر، حرکت و کشش بهتر و بیشتر آنها را ممکن می‌سازد. پزشکان به منظور تسکین درد و تسریع بهبود از روش‌های درمان گودی کمر تأیید شده‌ی متعددی چون التراسوند، گرما (کمپرس گرم)، طب سوزنی و برق درمانی (الکترو درمانی) ملایم نیز بهره می‌گیرند و حرکت‌های خاصی را برای کاهش درد و التیام به بیمار آموزش می‌دهند.
بیماران راهکار‌هایی مانند استفاده از محافظ یا کمربند مناسب هنگام نشستن و نحوه ایمن به کارگیری کمر در سرکار یا زمان ورزش کردن را برای کاهش دادن درد فرا می‌گیرند.
آموزش ورزش برای درمان گودی کمر و روش‌های خوددرمانی و ترغیب بیماران به مستقل شدن بخش بسیار مهمی از درمان گودی کمر با فیزیوتراپی به شمار می‌رود. همگام با بهبود بیمار، نرمش‌های خاصی برای تقویت عضله‌ها و کشش مفصل‌ها و عضله‌های سفت انجام می‌شود. دکتر فیزیوتراپی در زمینه انتخاب تکنیک‌ها و نرمش‌های مناسب هر بیمار تخصص دارد.
پیشگیری و کاهش گودی بیش از حد کمر
- موقع نشستن روی صندلی، کف پا را صاف بر روی زمین قرار دهید، صندلی خود را تنظیم کنید و در صورت نیاز از یک بالشتک برای پر کردن فضای خالی پشت کمرتان استفاده کنید.
- وقتی که می خواهید مدت طولانی بایستید (مثل زمان شستن ظرف یا اتو کردن لباس ها)، یک پا را روی زمین و پای دیگر را روی یک پله، چهار پایه و یا هر چیز مشابه قرار دهید.
- بهترین حالت برای خوابیدن، خوابیدن به پشت است، در حالی که بالشتی زیر زانوها قرار گیرد. در صورتی که تمایل دارید بر روی شکم بخوابید، حتما بالشی زیر شکم خود قرار دهید.
- پوشیدن کفش های پاشنه بلند، موجب افزایش گودی کمر خواهد شد.
- از تقویت عضلات شکم، باسن و کمر توسط ورزش غافل نباشید.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: آیدا رضایی
