تیتربرتر؛ اگر بعد از خوردن برخی غذاها دچار ریفلاکس شدید باید دستور غذایی خود را تغییر دهید تا مشکل ریفلاکس برطرف شود.
تفاوت سوزش معده با ریفلاکس اسید معده
سوزش معده یک علامت است نه یک بیماری. در حقیقت سوزش معده، سوزش ساده ای است که در زیر قفسه سینه احساس می شود.
ولی ریفلاکس یک بیماری است که باعث آسیب مری (مثل مری بارت) می شود و سوزش معده یا سوزش سردل نیز یکی از علائم شایع آن می باشد. همه افراد می توانند گاهی اوقات دچار سوزش سردل شوند، مثلا در اثر پرخوری یا خوردن غذای تند، اما ریفلاکس یک بیماری مزمن می باشد.
هنگامی که سوزش معده در اثر ریفلاکس و یا برگشت اسید معده به مری باشد، بیماری ریفلاکس گفته می شود. اما این نکته را فراموش نکنید که همیشه سوزش معده به دلیل ریفلاکس ایجاد نمی شود و می تواند علل دیگری هم داشته باشد.
بیماری ریفلاکس چیست؟
بیماری ریفلاکس هنگامی رخ می دهد که محتویات معده به همراه اسید آن به مری برگردند و بافت مری را تخریب کنند. ریفلاکس به علت ضعف عضلات انتهایی مری (اسفنگتر تحتانی مری) رخ می دهد.
برگشت طولانیمدت اسید معده به مری باعث میشود دیواره انتهای مری شبیه بافت معده شود. این وضعیت را اصطلاحا مری بارت میگویند. به طور کلی، هنگامی که غذا از مری عبور کرده و به معده میرسد، اسفنگتر تحتانی مری بسته می شود تا غذا به مری برنگردد.
اما در ریفلاکس به علت ضعف این عضلات، اسید معده وارد مری می شود و احساس سوزش سردل و یا احساس ناراحت کنندهای در وسط قفسه سینه به فرد دست می دهد. اگر به طور مداوم و یا بیشتر اوقات، برگشت اسید معده رخ دهد باعث تخریب پوشش مری و مشکلات جدی تر میگردد.
به عنوان مثال برگشت طولانیمدت اسید معده به مری باعث می شود دیواره انتهای مری شبیه بافت معده شود، یعنی بعد از چند سال که مری به طور دایم با اسید معده در تماس باشد، به تدریج تغییراتی در مری ایجاد می شود که دیواره آن را شبیه دیواره معده می سازد. این وضعیت را اصطلاحا مری بارت می گویند. مری بارت ممکن است بعد از چند سال، به سرطان مری تبدیل شود.
علائم ریفلاکس اسید معده
- سوزش سردل
- سرفه مزمن و خشک
- علائمی شبیه آسم از قبیل خس خس سینه
- گلودرد
- درد قفسه سینه
- گرفتگی و خشونت صدا
- سخت بلعیدن غذا
- احساس پر بودن گلو و یا چسبیدن چیزی در حلق
- ریفلاکس معده، سوزش معده، شربت معده،
زمان مراجعه به پزشک
اگر مرتباً دچار سوزش معده و یا دیگر علائم ریفلاکس می شوید، بهتر است نزد پزشک بروید. یک روش موثر برای تشخیص بیماری ریفلاکس عبارت است از مصرف داروی ضداسید (آنتی اسید). اگر با مصرف این داروها، سوزش معده شما خوب شد، معلوم می شود به بیماری ریفلاکس مبتلا هستید.
روش دیگر برای تشخیص بیماری ریفلاکس، آندوسکوپی می باشد. اما برخی موارد، آزمایشات بیشتری برای تشخیص این بیماری لازم است.
مطالب مرتبط:
درمان ریفلاکس معده
خوشبختانه امروزه داروهای بسیار مؤثری برای درمان رفلاکس وجود دارند. مهمترین داروهایی که به این منظور به کار میروند داروی امپرازول و هم خانوادههایش نظیر پانتوپرازول، رابیپرازول و لانسوپرازول هستند.
مهارکنندههای پمپ پروتون یکی از گزینههای اصلی درمان دارویی برای افراد مبتلا به رفلاکس معده هستند. آنها مقدار اسید تولید شده توسط معده را کاهش میدهند.
گزینههای دارویی دیگر عبارتاند از:
- مسدودکنندههای H ۲: برای کمک به کاهش تولید اسید است
- آنتیاسیدها: این داروها از طریق مواد شیمیایی قلیایی با اسید معده مقابله میکنند. اسهال و یبوست میتواند از عوارض جانبی مصرف آنها باشد.
- اریترومایسین: یک نوع آنتیبیوتیک است که به خالی کردن معده کمک میکند.
رفلاکس معده به جراحی نیاز دارد؟
بیمارانی که به درمان با دارو خوب جواب میدهند و علائمشان کنترل میشود اما با کم کردن یا قطع دارو علائم بر میگردد؛ امکان انجام عمل جراحی برای درمان رفلاکس وجود دارد.
انجام عمل جراحی میتواند عوارضی داشته باشد که معمولاً کوتاهمدت و گذرا هستند. ضروری است قبل از تصمیم به عمل جراحی با پزشک متخصص گوارش مشورت شود.
درمانهای جراحی رفلاکس یا ترش کردن معده عبارتاند از:
- Fundoplication: جراحی بالای شکم در اطراف مری است. در این روش فشار را به سمت پایینتر مری هدایت میکند و به طور کلی در کاهش رفلاکس موفق است.
- روشهای آندوسکوپی: طیف وسیعی از روشها که شامل دوخت اندوسکوپی است. این روش با استفاده از بخیهها کمک میکند تا مری عضله اسفنکتر را منقبض کند.
اگر متوجه شوید که رفلاکس شما فقط با غذاهای خاصی اتفاق میافتد، سعی کنید آنها را از رژیم خود حذف کنید. بعضی افراد همچنین متوجه میشوند که نشستن درست در طول و بعد از غذا علائم آنها را بهبود میبخشد.
وعدههای غذایی بزرگ باعث کشش معده میشود؛ همچنین به طور موقت باعث شل شدن دریچه ورودی مری به معده میشود.
عوارض ریفلاکس اسید معده
- مری بارت
- فرسودگی مری
- زخم مری
- - تنگ شدن مری
- - ازوفاژیت (التهاب، سوزش و گاهی خونریزی مری)
- - سرطان مری
- - بیماری های ریوی مانند آسم و سرفه های مزمن
علت رخ دادن رفلاکس معده
هنوز به درستی علت ایجاد رفلاکس مشخص نشده است. اما به خوبی میدانیم که برخی عوامل باعث بروز و تشدید رفلاکس میشوند. بیماری رفلاکس معده یا همان ترش کردن در افراد مختلف در تمام سنین، و گاهی به دلایل ناشناخته رخ میدهد.
اگر ترش کردن معده ادامه پیدا کرد چه کنیم؟
علل مختلفی باعث ایجاد این ناراحتی میشود. مهمترین دلیل رخ دادن این حالت شل بودن برخی از عضلات مری (اسفنکتر تحتانی مری) یا زیاد بودن دفعات شل شدن این عضلات یا ضعف مکانیسمهای دفاعی انتهای مری است. در واقع تغییرات دائمی یا ناپایدار در دریچه انتهای مری به معده موجب این بیماری میشود.
رفلاکس معده بیشتر در چه افرادی دیده میشود؟
- افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند. به علت افزایش فشار بر شکم و دریچه ورودی مری به معده
- خانمهای باردار؛ به دلیل افزایش فشار بر شکم
- مصرف داروهای خاص؛ از جمله برخی داروهای آسم، مسدودکنندههای کانال کلسیم، آنتیهیستامینها، آرامبخش و ضد افسردگیها
- سیگار کشیدن.
- مصرف غذاهای خاص؛ به خصوص نوشیدنیهای گازدار، قهوه و شکلات
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: آیدا رضایی