تیتر برتر: جنگل آمازون بزرگترین جنگل زمین است که ۱۳ کیلومتر مربع وسعت داشته و بخش هایی از نه کشور: برزیل، بولیوی، کلمبیا، اکوادور، گویان، گویان فرانسه، پرو، سورینام و ونزوئلا را دربرمی گیرد. دانشمندان تخمین میزنند که این جنگل بیش از دو و نیم میلیون گونه حشره و بیش از چهل هزارگونه درخت و گیاه، ۱۵۰۰ نوع پرنده و بیش از دو هزار نوع ماهی دارد.
آمازون علاوه بر گیاه و جانور دارای قبایل بومی و مردمی است که در مناطق دورافتاده زندگی میکنند و هرگز کسی را جز افراد قبیله خودشان ندیده اند. برخی از این مردم بومی آدمخوار هستند و هر کاشفی به آنها نزدیک میشود را میکشند و میخورند. آفتاب کمی میتواند از میان انبوه برگ و درختان این جنگل عبور کند. زمین جنگل آنقدر تاریک است که حتی در طول روز هم باید با چراغ قوه در آن راه بروید تا بتوانید ببینید. حیوانات بسیاری مثل میمون و مار از درختان بالا میروند تا به نور خورشید رسیده و گرم شوند و سپس برای پیدا کردن غذا روی زمین میآیند.
قبایل بومی
امروزه در بخش برزیلی جنگلهای آمازون بیش از ۲۴ میلیون نفر زندگی میکنند که شامل صدها هزار مردم بومی است که به ۱۸۰ قبیله گوناگون تعلق دارند.
شواهد ژنتیک و مردمشناختی نشان میدهد که مردم بومی آمازون سرخپوستانی هستند که ریشه آنها مانند دیگر سرخپوستان آمریکا به مهاجرانی بازمیگردد که بین ۱۳ هزار تا ۱۷ هزار سال پیش از سیبری آغاز به حرکت کردند. این مهاجران در پایان واپسین عصر یخبندان یعنی زمانی که [تنگه برینگ] هنوز به شکل پلی یخزده قاره آسیا را به قاره آمریکا متصل میکرد از این تنگه گذشته و به آمریکای شمالی رسیدند. نوادگان این مهاجران مدتها بعد از سوی شمال غرب آمازون به منطقه آمازون وارد شدند.
بیشتر بخوانید:
شواهد باستانشناختی از کاوشهای کاورنا داپدرا پینتادا نشان میدهد که نوع بشر برای نخستین باز دستکم ۱۱,۲۰۰ سال پیش در آمازون سکونت گزید.
جنگلهای آمازون مأمن بیش از ۱۸۰ قبیله بومی است. در اعماق این جنگلها هنوز قبایلی از بومیان زندگی میکنند که تاکنون با دنیای امروز و مردمان شهرنشین تماسی نداشتهاند. هر از گاه خبری از کشف یکی از قبیلههای ناشناخته آمازون در رسانههای دنیا شنیده میشود.
البته نزدیک به بیست میلیون نفر هم در قلب قبیلههای گوناگون در اطراف زندگی میکنند که به بشر امروزی نزدیکتر هستند. دولت برزیل برای حفظ فرهنگ و اصالت این بومیان که هر یک احتمالاً زبان و آیینهای منحصر به فردی دارند، بخشهای بزرگی از جنگلهای آمازون را تحت حفاظت قرار دادهاست. نیمی از جمعیت قبایل جنگل آمازون طی سالیان متمادی بر اثر بیماری، گرسنگی، و جنگ، جان خود را از دست دادهاند.
برخی از قبایل نسبت به غریبهها و کاشفانی که به مناطق زندگی آنها سفر میکنند مهربان و کنجکاو هستند. آنها چیزهایی که دارند مثل پوست حیوانات، تیر و کمانهای دست ساز را با وسایل کاربردی کاشفان مثل کارد و ظروف پخت و پز مبادله میکنند. قبایل دیگر بسیار وحشی و خطرناک هستند. بسیاری از کاشفان در ماجراجوییهای خود ناپدید شدند و هرگز پیدا نشدند. هیچکس نمیداند چه اتفاقی برای آنها افتاده است. متاسفانه کسانی که به مناطقی از آمازون که پر از بومیهای خطرناک است سفر میکنند حتی نمیدانند که مورد تعقیب قرار گرفته اند تا اینکه به آنها حمله میشود. این بومیها شکارچیان ماهری هستند که به آرامی حرکت میکنند.
مکان زندگی قبایل اولیه جنگل آمازون
قریب به اکثریت جمعیت قبایل بدوی جنگل آمازون در نزدیکی رودخانههای آبهای سفید زندگی میکردند. علت انتخاب این محل برای زندگی وجود وسیلههای حمل و نقل خوب، ماهیگیری عالی و راحت و خاکهای حاصلخیز دشت سیلابی برای انجام کارهای کشاورزی بود. اما پس از ورود اروپاییان محل سکونت بومیان آمازون تحت تاثیر قرار گرفت و آنها دل جنگل را برای ادامه زندگی انتخاب کردند.
مردمان قبیلههای آمازون بیشتر در روستاهای اطراف رودخانهها زندگی میکنند و تعداد کمی از قیبلهها به صورت کوچ نشنینی زندگی خود را میگذرانند. مردم این قبایل، سبزیجات و میوههایی از قبیل مانیوک، ذرت، لوبیا و موز میکارند. همچنین شکار و ماهیگیری نیز انجام میدهند که برای بیهوش کردن ماهیها از نوعی گیاه سمی بومی استفاده میکنند. برخی از مردمان قبیله یه یاد روزگاران قدیم از تیر و کمان برای شکار بهره گرفته و برخی دیگر نیز از تفنگهای ساچمهای استفاده میکنند.
اعتقادات قبیلههای آمازون
مردمان کشورها و شهرهای مختلف سرتاسر دنیا اعتقادات و رسومات منحصر بفرد خود را دارند که مردمان قبیلههای جنگل آمازون مستثنی از آن نیستند. یکی از واجبات قبیله گردی در جنگلهای آمازون آشنایی با رسومات و اعتقادات مربوط به آنهاست. یکی از این اعتقادات و رسوم عجیب قبایل آمازون آنیمیسم است. آنیمیسم، جنگلهای بارانی آمازون را محلی برای زندگی معنوی میداند که هر گیاه و جانداری دارای روح خاص خود است.
قبیله یانومانی در جنوب ونزوئلا و شمال برزیل مراسمی را برای دیدن ارواح جنگل برگزار میکنند. آنها داروی توهم زایی که از پوست درخت ویرولا به دست میآید را برای ورود به حالت خلسه استفاده میکنند. جنگل آمازون شگفتیهای بسیاری را در خود جای داده که یکی از عجیبترین و هیجان انگیزترین آنها قبیله گردی در جنگلهای آمازون است.
قبایل ناشناخته آمازون
امروزه بسیاری قبایل ناشناخته آمازون وجود دارد که برخی از قبایل در اعماق جنگل های بارانی با دنیای مدرن ارتباطی ندارند. در اوایل سال 2011، Survival International تصاویری از قبیله ای را منتشر کرد که در مرز بین برزیل و پرو زندگی می کردند. نظارت هوایی این قبیله در طول 20 سال نشان می دهد که آنها سبزیجات خود را از جمله کدو تنبل، موز، مانیوک و ذرت پرورش می دهند، اگرچه این رژیم غذایی احتمالاً با گوشت حیوانات شکار شده در جنگل تکمیل می شود. افراد فیلمبرداری شده بدن خود را با رنگ قرمز تزئین کرده بودند و مردان موهای بلند خود را به جز روی پیشانی که به نظر تراشیده شده بود، می پوشیدند. احتمالا قبایل ناشناخته آمازون سبک زندگی خاصی نیز دارند که از بسیازی از آن ها مطلع نیستیم.