پایگاه خبری تحلیلی تیتربرتر

تقویم تاریخ

امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۹ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
دوشنبه, ۲۱ مرداد ۱۳۹۸ ۱۰:۴۰
۱۰
۰
نسخه چاپی

جاذبه های گردشگری خوزستان؛دزفول شهری با طبیعت بکر

جاذبه های گردشگری خوزستان؛«دزفول» شهری با طبیعت بکر
سالهاست که نام دزفول در میان طبیعت گردان حرفه ای، به نامی آشنا و زبانزد تبدیل شده است. دزفول دارای طبیعتی وحشی و بسیار بکر است. به طوری که سفر به برخی از مکان های آن بدون آشنایی با اصول اولیه طبیت گردی و تجهیزات مناسب بسیار خطرناک است.

دزفول، مرکز شهرستان دزفول و یکی از شهرهای استان خوزستانه. این شهر، از لحاظ جغرافیایی، در 155 کیلومتری شمال اهواز واقع شده و از شمال به اندیمشک، از شرق به شوشتر، از جنوب به شوش و اهواز و از غرب به شوش محدود می شه. از لحاظ اقلیمی و آب و هوایی، در دامنه های میانی زاگرس و در منطقه جلگه ای خوزستان قرار گرفته و پاییز و زمستون مدیترانه ای و بهار سرسبز و دلپذیر و تابستونای گرم داره. پیشینه تاریخی این شهر به زمان ساسانیان برمی گرده، ولی قبل از ساسانیان هم آباد بوده و بخشی از سرزمین های امپراتوری های ایلام و هخامنشیان به شمار می رفته .

خوراکی و سوغاتی دزفول

اگه از امتحان کردن غذاهای جدید لذت می برین، در سفر به دزفول سراغ شوربا، حریسه، باقله توحه، شلی ارده، آش ارده، ماسووا، بنگو، حمیس توله، برشک، برونی، اوپیوزی، عمرپیاز، دنده رو و صندلی سلطون رو بگیرن که از غذاهای محلی این شهر به حساب میان.

سوغات خوراکی این شهر شامل انواع کلوچه خرمایی، کلوچه شکری، کلوچه نمکی، لوزی شکری، نان شیر، معجون کنجد، ارده، شیره (سیلون)، نان کنجدی، پرتقال دزفول و… اشاره کرد. ابزارهای دست ساز چوبی مانند زیرقلیان، قلیان، شمعدان، چوب لباسی، نمکدان، ورشوسازی، قلم زنی روی زر و سیم و زرگری از جمله صنایع دستی دزفوله که طرفداران زیادی داره. 

اسم شناسی

احتمالاً نام دزفول یا «دژپل» از واژه‌ی «پل» مشتق شده است و «دز» نیز به معنی قلعه است و منظور دژی است که عده‌ای نگهبان و مأمور برای حفاظت پل در آن زندگی می‌کردند. چنانچه پس از دوران انحطاط شوش و نیز خرابی جندی شاپور، برخی مردم این دو شهر به اطراف این دژ پناه آوردند و خانه‌هایی ساختند و به تدریج شهر به وجود آمده است. دزفول در اصل «اندامیش» نام داشته و تا اوایل قرن سیزدهم نیز به همین نام بوده است. معمولا دژ به معنی قلعه است ولی در اینجا منظور یک دژ طبیعی است که در ۴۸ کیلومتری دزفول در کنار رود دز قرار گرفته و یکی ازمهمترین استحکامات کوهستانی ایران به شمار می‌آید.

گردشگری دزفول

این شهر، پر از جاذبه های تاریخی و گردشگریه، که از مهم ترینشون می شه به پل تاریخی دزفول، که مهم ترین اثر تاریخی دزفول و قدیمی ترین پل استوار جهانه و بیش از 17 قرن از عمرش می گذره، آبشار شوی، که از بزرگ ترین و زیبا ترین آبشار های ایزانه، بافت قدیم دزفول، که یکی از تاریخی ترین بافت های کشور شناخته شده، بقعه شاه رکن الدین، رودخانه دز، قلعه شاداب ، حمام کرناسیون، دریاچه شط تمی، چال کندی، آبشار شوی و دره تو بیرون اشاره کرد.

دریاچه شط تمی

تمی یکی ازبزرگترین و زیباترین دریاچه های کوهستانی ایران است و در شمال استان خوزستان و 147کیلومتری شمال شرق شهرستان دزفول در بخش کوهستانی سردشت قرار داره. تمی در گویش بختیاری به مکانی صاف و هموار که در جایی بلند قرار گرفته گفته می شه.
آب این دریاچه از سیلابهای بهاری و ذوب برفهای کوههای اطراف دریاچه که دارای یخچال های دایمی و در سراسر سال پوشیده از برف و یخِ تامین می شه و به سبب موقعیت خاص جغرافیایی آب این دریاچه فاقد جریانِ. دریاچه شط تمی در واقع یک دریاچه بسته و فاقد هرگونه جانور آبزی است. مراتع، چمن زارها و پوشش گیاهی خاص وسیعی که در اطراف این دریاچه از دشت موز تا دشت تمی گسترده شده محل مناسبی برای اردو زدن عشایر هنگام کوچ بزرگ خود از گرمسیر واقع در جلگه خوزستان به سمت اشترانکوه، قالی کوه و زردکوه بختیاری و محل ییلاقی بسیار خوبی برای عشایر دزفول است. دریاچه تمی از دو قسمت اصلی و تقریبا بیضی شکل در شمال فلات به طول حدود چهارهزار متر و عرض یک هزارمتر و دریاچه فصلی مثلثی شکل در جنوب تشکیل شده است و دو دریاچه بوسیله تنگی به یکدیگر متصل می باشند.

رودخانه دز

دز رودخانه ای است که از رشته کوه زاگرس میانی (در جنوب استان لرستان-الیگودرز) سرچشمه می گیرد و چندین هزاره است که در اقتصاد شمال خوزستان نقشی بسیار مهم داشته و دارد.

چال کندی

چال کندی نام دره ای ست که آب خروجی از سد دز از آنجا می گذره . برای رفتن به این مکان باید از پارک دولت سوار قایق شد. این دره بدلیل داشتن عمق بالای آب و دیواره های بلند در دو طرف در فصل تابستان، هوایی خنک و فضایی آرامش بخش و دل نشین داره. در این محل صفه هایی محدود وجود داره، میتوان آنجا از قایق پاده شد و مدتی در آن مکان به استراحت و استفاده از فضای آرامش بخش پرداخت.

دره توبیرون

این دره زیبا یکی از دیدنی های طبیعت بکر و شگفت انگیز شهرستان دزفول در فصول گرم سال است. دره توبیرون در فاصله حدود 20 کیومتری از شهر در مسیری چند کیلومتری در بخش سردشت قبل از رسیدن به منطقه تنگه سرا در شمال دزفول واقع شده. دیواره های رفیع آن با ارتفاع بلند که گاه تا بیش از یکصد متر می رسد و انبوه درختان انگور، انجیر وحشی، برگ های شاووشان، آبشارها و آب چکان ها جلوه بسیار زیبایی به این دره ها داده که چشم هر بیننده ای رو محو تماشای خود می کنه.

این دره حاصل هزاران سال فرسایش آبی حاصل از بارندگی های فصلی درحوزه های بالاتر و سرازیر شدن تند آبها در کوه و تپه هاست به طوری که در فصول خشک عمق زیاد دره مانند یک زهکش عمل کرده و آب سفره های زیر زمینی را جمع کرده و آب در کف دره جاری میشه و در بعضی قسمتها از دیواره و کف دره آب زلال تراوش می کنه. با وجود گرمای بالای 40 درجه دزفول در این دره باد خنک آرامش خاصی را به میهمانان داده و دمای آن تا 25 درجه و کمتر نیز می رسه.

آبشار شوی

آبشار شِوی ، بزرگ ترین و زیباترین آبشاره خاورمیانه است که در رشته کوه های زاگرس و در منطقه سردشت از توابع دزفول واقع در استان خوزستان، و با فاصله اندکی از استان لرستان و در بین کوه های سَرتنگ شوی در 10 کیلومتری ایستگاه راه آهن تله زنگ و در مسیر راه آهن سراسری تهران - جنوب واقع شده . آبشار شوی که در دره ای بین کوه چهل ویک و سالن کوه قرار داره، دارای طبیعتی سبز و زیبا در فصل بهاره. بهترین زمان بازدید از این آبشار در اوایل فصل بهار و خصوصا ماه فروردینه که هوای بهاری طراوات و سرسبزی بیشتری به این منطقه بخشیده. شوی در زبان لری بختیاری به معنای لطافته و اغلب ساکنان اطراف این آبشار از قوم لر و تیره بختیاری هستن.

بیشتر بدانید:انواع اکو توریسم و تفاوت آن با گردشگری

آبشار شوی، پس از بیرون آمدن از غار، از گردنه ای بلند به پایین سرازیر می شه. ارتفاع آبشار 100 متر و عرض آن 40 متره. آب آن پس از عبور از کوه ها و دره ها، به رود دز و نهایتا به دریاچه سد دز در استان خوزستان می ریزه. پوشش گیاهی اطراف این آبشار، از درختانی مثل بید، انجیر، مو، زبان گنجشگ، افرا، کیکم و بلوط تشکیل شده. در زیر آبشار و بر روی دیواره های آن گیاه سیاه وشان و سایر گیاهان آب دوست روییده. در نزدیکی این آبشار، آبشار بزرگ دیگری وجود داره که گاه از آن به آبشار دوم شوی یاد می شه.

این آبشار به عنوان بلندترین آبشار ایران شناخته شده. مسیر این آبشار از رشته کوه های زاگرس شروع می شه و تا مسیر راه آهن سراسری تهران ادامه پیدا می کنه ـ این ویژگی ها باعث شده تا علاوه بر گردشگران ایرانی، خارجی ها رو هم به خود جلب کنه. ایستگاه راه آهن تله زنگ بهترین راه رسیدن به آبشار تله زنگه.

بقعه محمد بن جعفر طیار

بقعه محمد بن جعفر طیار (ع) در فاصله پنج کیلومتری شهر دزفول، در شهرکی به این اسم قرار داره و یکی از زیارتگاه های مهم شهرستان دزفول به شمار میره. صاحب بقعه فرزند جعفر طیار پسر عموی امام علی علیه السلام و داماد امام علی علیه السلام (شوهر ام کلثوم) هست که در سال 19 هجری قمری در جنگی که برای فتح شوشتر در این منطقه صورت گرفته بود به همراه سپاه اسلام به عنوان یکی از فرماندهان سپاه اسلام به این منطقه آمده بود.

بقعه دارای گنبدی 12 ترک هست که با کاشی سبز رنگ ساده و یکرنگ تزئین شده، این گنبد با حاشیه بندی کاشی های ترک ها و نقش و نگار هندسی و حاشیه سیاه رنگ و لچکی سفید و نقوش منظم و قرینه سازی جلوه ویژه و زیبایی داره. "آرامگاه محمد بن جعفر طیار" مربوط به دوره تیموریان هست و در تاریخ 5 بهمن 1378 با شمارهٔ ثبت 2553 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

آسیاب‌های آبی دزفول

سرآمد جاهای دیدنی دزفول را باید آسیاب‌های آبی آن دانست که مجموعه‌ای از سازه‌های آبی است و بر رودخانه‌ی دز خودنمایی می‌کند. این بناها همزیستی خوبی با شرایط اقلیمی و بومی شهر دارند و از قلوه سنگ‌های رودخانه، آجرها و ملات ساروج ساخته شده‌اند. آسیاب‌های آبی دزفول در زمان‌های گذشته کاربردی به‌عنوان بند و آسیاب داشته است.

تاریخ کهن حضور آسیاب‌ها بر جریان رودخانه دز، به دوران ساسانی و سبک شهری آن زمان برمی‌گردد، اما بیش‌ترین بهره‌وری و آثار به‌جامانده از آن، متعلق به دوره‌ی صفویه و قاجار است. این سازه‌ها از سه بخش تشکیل شده اند که به ترتیب در بالای پارک ساحلی دز، کنار پل جدید دزفول و کنار پل تاریخی شهر قرار گرفته‌اند. برای لذت از بردن تاریخی‌ترین سازه‌های شهری در میان جاهای دیدنی دزفول ، رفتن به سراغ این آسیاب‌ها را از دست ندهید.

قلعه شاداب

این قلعه با دارا بودن حدود 10 کیلومتر طول و 4 کیلومتر عرض یکی از بزرگترین قلعه های طبیعی ایران میباشد. دیواره های آن در دوره چهارم زمین شناسی و به سبب ریزش یکپارچه و عمودی دیواره های بنا و همچنین فرسایش ناشی از طغیان رودخانه پدید آمده اند. که ارتفاع این دیوارها در بلندترین نقطه به 700 متر و در کوتاهترین نقطه به 30 متر میرسد. این قلعه با بسیاری دیگر از بنا های قدیمی که نام قلعه برخود دارند متفاوت است اول اینکه که کاملا در داخل کوه کنده شده است و دوم اینکه بناهای ساخته شده با خشت و سنگ و گل کم و محدود به یک بنای ذخیره آب است . گفته می شود اینجا محلی بوده است که اهالی منطقه برای فرار از دست راهزنان به اینجا پناه می آورده اند ولی مطمئنا در دوره هایی نیز خود مقر جنگجویان بوده است.
قلعه از موقعیت بسیار عالی استراتژیکی برخوردار است و دسترسی به آن تقریبا غیر ممکن و تنها محدود به یک مسیر باریک و صعب العبور از دیواره شمالی می باشد.
این قلعه در دوره ساسانیان و قبل از آن به نامهای "دژ انوشبرد" یا "گیلی گردا " و یا " دژ فراموشی " معروف بوده و در آن آثاری شامل آسیاب بادی ، حوض آب انبار و غارهایی که جهت زندگی و یا انبار غلات و مواد غذایی منطقه بوده وجود دارد.

مقبره یعقوب لیث صفاری

مقبره یعقوب لیث صفاری را می‌توان یکی از ارزشمند ترین جاذبه‌های قدیمی دزفول دانست. چه ازلحاظ معماری و جلوه با شکوه تاریخی که به شهر اضافه کرده است و چه از این نظر که این بنا، آرامگاه و بقعه چه انسان بزرگی در تاریخ و فرهنگ ایران است.

یعقوب لیث صفاری شخصی بوده که تلاش های مکرر او بخش های مختلف ایران را از دستان خلیفه عباسی آزاد کرد. همچنین او کسی بود که بعد از ورود اسلام به ایران و تمام تلاش هایی که اعراب برای از بین بردن زبان پارسی کردند، دوباره زبان پارسی را به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد.

 

گرداورنده : معین کرمی



+ 10
مخالفم - 9
نظرات : 0
منتشر نشده : 0

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید

تمام حقوق مادی و معنوی این پایگاه محفوظ و متعلق به سایت تیتربرتر می باشد .
هرگونه کپی و نقل قول از مطالب سايت با ذكر منبع بلامانع است.

طراحی سایت خبری