آشتیان یکی از شهرهای تاریخی ایران در استان مرکزیه که در گذشته، از متعلقات عراق عجم بوده و اهالی آن زرتشتی بودن و به فارسی دری صحبت می کردن. در زمان های باستان، تو این مکان آتشکده ای وجود داشته که زیارتگاه مردم بوده. واسه همین این شهر رو آشتیان که به زبان پهلوی به معنی پرستشگاه و جایگاه قربانیه گذاشتن. شهر آشتیان در منطقه ای سردسیر در حاشیه کوه های تفرش و مشرف به ارتفاعات زاگرس از طرف غرب واقع شده و به همین خاطر آب و هوای نسبتاً سرد و کوهستانی تو زمستون داره و تو تابستون ییلاق معتدل و مطبوعی برای گردشگرانه.

خوراکی و سوغاتی آشتیان

آشتیان جز شهرهایی هست که در اون پخت انواع آش خیلی مرسومه. آش هایی مثل آش ترماش ترشی، آش ترماش قره قروت، آش قره قروت، آش باران، آش ترخنه شیر، آش ترک- پرک، آش ترخنه دوغ، آش یارمه دوغ، آش پلته دوغ، آش اماجک، آش دیگی، آش ترشی، آش جو، آش حلیم، آش غوره، آش وشیل، آش ساده، آش سمنو، آش شیر و آش دوغ.

از سوغات خوراکی آشتیان میشه ماست محلی، فطیر محلی، دوغ وکره محلی، نان محلی معروف شهر یعنی نان قرصه، گردو و بادام رو نام برد. صابون یکی از سوغات مهم این شهرِ و کارگاه های صابون سازی یکی از جاذبه های مهم اقتصاد سنتی این شهرستان محسوب می شه. دستبافت های سنتی مثل قالی بافی و گلیم بافی، رودوزی های سنتی، معرق کاری از صنایع دستی آشتیان هستن که می تونین اونا رو از مهمترین بازارچه صنایع دستی این شهرستان یعنی منزل معتمدالایاله جنب بازار تاریخی آشتیان تهیه کنین.

گردشگری آشتیان

از مهم ترین جاذبه های گردشگری این شهر می شه به قلعه تاریخی مستوفی الممالک که 110 سال قبل با سبک و سیاق معماری اروپایی ساخته شده، بازار تاریخی آشتیان که بازاری یادگار از دوره صفویه ست، خانه معتمد الایاله، خانه عبدالعظیم غریب و بام آشتیان اشاره کرد.

منطقه شکار ممنوع کلاهه

این زیستگاه طبیعی واقع در شمال شهرستان آشتیان دارای وسعتی معادل 19 هزار و 126 هکتار است که در حال حاضر به عنوان منطقه شکار ممنوع تحت حمایت سازمان محیط زیست قرار دارد. کلاهه آشتیان با کوه های خشک و صخره ای ، تپه ماهورها و حوزه دشتی دارای اقلیمی متنوع است و همین ویژگی مهم باعث شده تا طیف وسیعی از تنوع گونه های گیاهی و جانواری را در خود داشته باشد. بارندگی سالانه زیستگاه کلاهه آشتیان 255 تا 313 میلیمتر است و حداکثر بارش های این منطقه با 15 درصد معمولا در اسفند ماه و حداقل آن با حدود یک درصد در مردادماه است.

روستای آهو

روستای نمونه گردشگری آهو از غرب به گَرَکان و از شمال به تفرش و از شرق به روستای فوجرد منتهی می شود. درغرب این روستا کوه « کله پشته» ، «همواره پنبه زار»، «کدوک راچان» و «کوه میراب» قرار دارند.
آهو نهرها وچشمه های زیادی دارد . باوجود اینکه باغها و زمینهای کشاورزی روستا اغلب در خارج از محدوده سکونت است، اهالی، باغچه ها و زمینهای کشاورزی کوچکی در کنار خانه های خود دارند که زیبایی این روستا را دوچندان می نماید.
این روستا دارای دو امامزاده به ثبت رسیده به نام های امامزاده عبدالله و امامزاده شهربانو می باشد، که به دلیل موقعیت جغرافیایی این دو مکان نسبت به روستا به امامزاده بالا و امامزاده پایین معروف است.
قنات های متعددی برای روستای آهو به ثبت رسیده از جمله قنات باغات، قنات گلدر و قنات سراب پایین و سراب بالا که این دو هر کدام درکنار 2 مسجد موجود در روستا واقع هستند.
خانه های جدیدی در حال ساخت در این روستا هستند اما هنوز خانه های قدیمی بسیار زیبایی در آهو به چشم می خورند.

 قلعه تاریخی مستوفی الممالک

این قلعه در1 کیلومتری غرب شهر آشتیان واقع شده. این خانه اعیان نشین که به عمارت مستوفی الممالک مشهوره، در محله درخونگاه، روزگاری برای خود اسم و رسمی داشت اما امروزه در میان آپارتمان های قد و نیم قد به لوکیشن سریال و فیلم ها تبدیل شده. عمارت مستوفی الممالک متعلق به اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، یعنی حدود 110 سال پیش ، با سبک و سیاق خاص معماری آن دوره ، که ویژگی آن استفاده از عناصر و بن مایه های اروپایی است ، ساخته شده.
این بنا خانه یکی از اصیل ترین رجال دوران قاجار و پهلوی ، یعنی میرزا حسن خان مستوفی الممالک ، فرزند میرزا یوسف خان مستوفی الممالکه. میرزا حسن خان مستوفی الممالک ، فرزند میرزا یوسف مستوفی الممالک و شکر خانم ، دختر رئیس یکی از قبایل کرد، یکی از اصیل ترین شخصیت های تاریخ سیاسی معاصر ایرانه و مقام و لقب مستوفی الممالک بیش از یک قرن در خاندان او بوده .مجموعه و باغ مستوفی الممالک در تاریخ 25 خرداد 1381 با شمارهء ثبت 5806 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

خانه معتمد الایاله

منزل معتمد الایاله مربوط به دوره قاجاره و در شهرستان آشتیان، بافت قدیم شهر آشتیان واقع شده و این اثر در تاریخ 26 اسفند 1386 با شمارهٔ ثبت 22097 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از خونه های تاریخی زیباییه که بازدید ازش خیلی لذت بخشه.

خانه عبدالعظیم غریب

این بنا در مرکز روستای گرکان، رو به روی دانش سرای گرکان قرار داره. این بنای قاجاری مربوط به خاندان بزرگ قریبه که در عرصه علم، فرهنگ و ادب ایران زمین سهم به سزایی دارن. از جمله می توان به دکتر محمد قریب بنیان گذار طب کودکان در ایران، دکتر عبدالعظیم قریب استاد زبان و ادبیات فارسی و پروفسور عبدالکریم قریب پدر علم زمین شناسی ایران و بنیان گذار دانشگاه اراک اشاره کرد. منزل خاندان قریب در زمینی به مساحت 715 متر مربع قرار داره. ورودی اصلی منزل دارای در چوبیه.

بیشتر بخوانید:جاذبه های گردشگری مازندران؛رامسر عروس شهر های ایران

ضلع شرقی دارای دو اتاقه و قبلاً به عنوان خبازخانه ازش استفاده می شده. بنای اصلی در ضلع شمالی قرار داره و دارای دو طبقه با زیرزمینه. در طبقه اول این خانه تزیینات قاب بندی گچی، قطاربندی و گچبری دیده می شه. مشابه این تزیینات در طبقه فوقانی برج هم به چشم می خوره. نقشه طبقه اول و طبقه همکف یکسانه، با این تفاوت که در طبقه اول به جای اتاق مرکزی، یک اتاق خواب قرار داره. اکنون این خانه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

بازار تاریخی آشتیان

"بازار آشتیان" یکی از بناهای تاریخی استان مرکزی و یادگاری دوره صفویه ست که در اون دوره از ارکان مهم اقتصادی منطقه ثلاث (آشتیان، تفرش و فراهان) بوده. اصناف مختلف از جمله گیوه کشی، مسگری، قند سازی ، آهنگری، لحاف دوزی و رنگرزی از قدیم در این بازار مشغول فعالیت بودن و هستن. "بازار تاریخی آشتیان" در سال 85 توسط اداره کل میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شده و امروزه میزبان مسافران و علاقه مندان به تاریخ ایرانه.

گرداورنده: معین کرمی