وقتی صحبت از طبیعت و گردشگری در مناطق بکر و طبیعی و دست نخورده به میان می آید ناخدآگاه همه به سمت حال و هوای روستایی و مناظر طبیعی می رود. بنابراین هر از ما که زندگی شهرنشینی را داریم برای یکبار هم شده قصد اقامت در یک خانه روستایی دنج و ساکت را کرده ایم تا روح و جسم خود را رها کرده و فارغ از دغدغه های روزمره یک خاطره خوب و دل انگیز را ماندگار کنیم.

با گسترش مهاجرت های روستایی بسیاری از این فضاهای بکر و طبیعی از بین رفت و به خاطره تبدیل شد تا اینکه  بوم گردی به عنوان شاخه ای از صنعت گردشگری از ابتدای دهه ۸۰ به شکل سازمان یافته در نقاط مختلف کشور مورد توجه قرار گرفت و در سال‌های اخیر روند رو به رشدی را طی کرده است. در این با حمایت های سازمان میراث فرهنگی و صدور مجوزها مهمانپذیری هایی در قالب اقامتگاه های بوم گردی در مناطق بکر روستایی ایجاد شد و گردشگران بسیاری را به سمت خود فرا خواند.

نوشیدن یک فنجان چای آتشی، خوردن نان و غذای محلی، تماشای طبیعت بکر و دست نخورده و سکوت و آرامش‌ از مواهبی است که می‌توان آن را در روستاگردی و اقامتگاه ها تجربه کرد. چرا که در این اقامتگاه‌ها سعی بر آن است تا گردشگران با شیوه سنتی زندگی و با غذاها و امکانات محلی در محیطی طبیعی آشنا شوند.

بسیاری از روستاهای ایران به ویژه شمال کشور از جاذبه‌های طبیعی و میراث کهنبا  قابلیت‌های زیادی برای توسعه گردشگری بوم گردی برخوردار است که تقویت و رونق این صنعت نوپا نیازمند بسترهایی از جمله تبلیغات و اطلاع‌رسانی وسیع در معرفی مناطق محلی، رسیدگی به راه‌ها و جاده‌های مناطق گردشگری بومی است.

مطالب مرتبط: بوم گردی، گردشگری بر محور توسعه پایدار 

در سال های اخیر به دلیل برخورداری روستاییان از شرایط مطلوب زندگی، استفاده از گردشگری روستایی به عنوان مکمل فعالیت‌های کشاورزی، مورد توجه قرار گرفته است و جلوی بسیاری از مهاجرت ها به دلیل اشتغال و کسب درآمد بهتر گرفته شده است.

اقامتگاه بوم گردی نوعی محل‌ اسکان برای مسافران بوده که برخلاف هتل‌ها دارای ویژگی خاص و متأثر از محیط بومی است؛ در این اقامتگاه‌ها سعی بر آن است تا مهمانان با شیوه سنتی زندگی و با غذاها و امکانات محلی در محیطی طبیعی آشنا شوند.

اقامتگاه‌های بوم گردی با رعایت ضوابط زیست‌محیطی و به شکل سازگار با محیط و معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تأسیس می‌شود که این جوامع محلی و تنوع اقلیمی، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل‌ قبول فراهم می‌کند.

در بیشتر این اقامتگاه‌ها که اکثر آن، توسط یک خانواده محلی اداره می‌شود، فعالیت‌های مختلفی مانند ارائه غذا و نوشیدنی بومی، ساخت، آموزش و فروش صنایع‌دستی محلی اعم از فرش و جاجیم و گلیم، اجرای نمایش و موسیقی سنتی، برگزاری رویدادهای بومی، تورها و فعالیت‌های بوم‌گردی به چشم می‌خورد.

مکان فیزیکی اقامتگاه، به دلیل سبک معماری و مصالح به کار رفته در ساختمان، طراحی داخلی و مبلمان بومی و همچنین فعالیت‌های تعریف شده در آن به نوعی یک اکوموزه است که موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی می‌شود.

بخش عمده‌ای از سیاست‌گذاری‌ها در سازمان میراث فرهنگی به سمت استفاده از اقامتگاه‌های بومی گردی سوق پیدا کرده و مردم هم به دلیل مناسب بودن قیمت و فرار از زندگی شهری و آرامش به این اقامتگاه‌ها تمایل دارند.

بوم گردی علاوه بر این‌که می‌تواند پاسخگوی دغدغه‌های فکری بسیاری از مسافران باشد از سوی دیگر می تواند با ایجاد درآمد مکمل، از مهاجرت مردم روستایی جلوگیری کند.

امروزه ذائقه گردشگر به جای اقامت در هتل‌های چند ستاره به سمت زندگی در کنار روستاییان کشش پیدا کرده است و این اقامتگاه‌های بوم گردی ظرفیت و فرصتی طلایی است تا جاذبه‌های طبیعی و بکر خود را به همگان بشناسانند؛ اما رسیدن به این هدف‌ها مستلزم زیرساخت‌های بیشتر و تبلیغات گسترده‌تر است.

از طرفی دیگر ایران به جهت داشتن اقلیم مختلف آب و هوایی و جاذبه های متنوع زیست محیطی و طبیعی یکی از 6 کشور شاخص  مستعد اکوتوریسم  در دنیا است که به همین جهت دارای ظرفیت بسیار بالایی در بحث بوم گردی می تواند باشد. لزوم توجه به این مقوله و حمایت های معنوی و مالی از آن می تواند ضمن ایجاد فرصت های شغلی جدید در روستاها، حفظ و پایداری محیط زیست  را در بر داشته باشد.

الهام خلیلی خو